مقاله: تبیینی از نیاز تمدنی جامعه اسلامی به تربیت رسانه ای
نویسندگان
محسن احمدی دکتری ادبیات، دانشگاه بوعلی همدان، همدان، ایران
محمدحسین شاه آبادی دکترای ارتباطات، پژوهشگر، دانشگاه جامع امام حسین علیهالسلام، تهران، ایران
ناشر: فصلنامه مطالعات میان رشتهای تمدنی انقلاب دانشگاه جامع اما حسین(ع)
چکیده
موضوع سواد رسانهای بیش از چند دهه است که مورد توجه جوامع غربی قرار گرفته و به عنوان یک دانش تخصصی در مراکز علمی مورد بحث است. هدف این پژوهش بررسی وضعیت سواد رسانهای در ایران و اشکالات وارد به رویکرد آموزشمحور در این زمینه است. سوال اصلی پژوهش این است که آیا سواد رسانهای برای جامعه اسلامی مکفی است؟ رویکرد تربیت رسانهای چه تمایزی نسبت به سواد رسانهای دارد؟ روش انجام این پژوهش کیفی است. دادههای مورد مطالعه پژوهش از منابع کتابخانهای و مقالات علمی – پژوهشی معتبر جمع آوری میشود. نتایج پژوهش نشان میدهد که رویکرد سواد رسانهای موجود در جامعه ایرانی سه ایراد اساسی دارد: 1- تمرکز بر امر شناخت و آموزش محور بودن 2- محوریت داشتن امر رسانه در آن و 3- تمرکز بر فرد برای مواجهه با آسیبهای رسانهای. پژوهش حاضر رویکرد «تربیت رسانهای» را به عنوان رویکردی تربیتی-تمدنی در جامعه اسلامی پیشنهاد میکند. تربیت رسانهای «پویشی آزادانه و آگاهانه برای به فعلیت رساندن فطریات انسان در جهان اشباع از رسانهها با محوریت نهاد خانواده است که هدف نهایی آن، تحقق کمال وجودی انسان و رسیدن به قرب الهی است». سه مؤلفه اصلی 1- رشد دهنده بودن 2- خانواده محور بودن و 3- جامعنگر بودن به عنوان اصلیترین مؤلفههای تربیت رسانهای مورد بحث قرار میگیرد. در پایان نیز ضرورت رویکرد تربیت رسانهای در نگاه تمدنی تذکر داده میشود.
کلیدواژهها: سواد رسانه ای تربیت رسانه ای خانواده فضای مجازی رشد