مقاله: مولفه های تمدن ساز در اندیشه امام موسی صدر
نویسندگان
محمد زرقانی استادیار گروه تاریخ و فرق تشیع، دانشکده تاریخ، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران.
محمد رضا محمودی دانشجوی دکتری تاریخ تشیع اثنی عشری، گروه تاریخ و فرق تشیع، دانشکده تاریخ، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران.
شریف لک زایی دانشیار گروه فلسفه سیاسی، پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی، پژوهشگاه علوم و اندیشه سیاسی، قم، ایران.
سید محمد حسینی استادیار گروه تاریخ و فرق تشیع، دانشکده تاریخ، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران.
ناشر: نشریه علمی علم و تمدن در اسلام
چکیده
در عصر حاضر با ظهور انقلاب اسلامی ایران مباحثی همچون ایجاد تمدن نوین اسلامی و نقد تمدن مدرن غرب بیش از پیش در جوامع اسلامی مطرح شده است؛ بنابراین انجام پژوهشهایی برای تحلیل زوایای اندیشهی اسلام تمدنی ضروری است. در این مقاله با رویکرد تمدنی و به روش توصیفی و تحلیلی اندیشه امام موسی صدر به عنوان الگویی موفق در عرصهی نظریه پردازی و کنشگری تمدنی مورد تحلیل قرار گرفته است و مؤلفههای تمدنساز اسلام از منظر ایشان بیان شدهاند. این مؤلفهها عبارتند از: الف) دین اسلام با توجه به فرهنگ متعالیاش هدایتگر انسان به زندگی عقلانی است و همانطور که در گذشته تمدنساز بوده در آینده نیز میتواند تمدنساز باشد. ب) روابط اخلاقی و توأم با معنویت با ایجاد انسجام اجتماعی موجب شکلگیری تمدن خواهد شد. ج) علم به معنای کشف قوانین و حقایق هستی برای رسیدن به آرامش و آسایش در زندگی مکمل دین برای ساختن تمدن حقیقی انسانی هستند. د) حضور مؤثر، کارآمد و انسان محور زنان در جامعه و خانواده برای سازندگی و تعالی اجتماع و تمدن پردازی. ه) عدالت به معنای توازن در نظام هستی و همسویی جامعه با نظم الهی آفرینش و ایجاد فرصت برابر برای شکوفایی استعدادهای انسانی به عنوان یکی از پایههای اصلی ایدئولوژی اسلام که باید در اجتماع امتداد یابد تا به شکلگیری تمدن منجر شود. و) آزادی به معنای رهایی توأمان از سلطهی دیگران و از هوای نفس که حدی ندارد و سازندهی تاریخ و تمدن خواهد بود.
کلیدواژهها: امام موسی صدر تمدن اسلامی تمدن مؤلفههای تمدن امت اسلامی