تحلیل بحران؛ نگاهی ساختارمند به منازعه‌ای کهنه
کتاب «عرب و اسرائیل» اثر ماکسیم رودنسون، شرق‌شناس و مورخ برجسته فرانسوی، یکی از متون کلاسیک و جدی درباره منازعه اسرائیل و فلسطین است. این اثر که در دهه‌های گذشته همچنان مرجع بسیاری از پژوهشگران باقی مانده، با نگاهی تحلیلی، تاریخی و گاه ساختارشکنانه به سراغ یکی از پیچیده‌ترین و احساسی‌ترین بحران‌های ژئوپلیتیکی قرن بیستم می‌رود.
رودنسون، برخلاف بسیاری از نویسندگان غربی که درگیر روایت‌های قالبی و جانب‌دارانه شده‌اند، تلاش می‌کند واقعیت را در هم‌نشینیِ تاریخ، سیاست و جامعه‌شناسی جست‌وجو کند. او نه در جایگاه یک ایدئولوگ، بلکه در مقام یک ناظر آگاه و منضبط، تاریخ شکل‌گیری اسرائیل، ریشه‌های استعمار، نقش قدرت‌های غربی و واکنش‌های جهان عرب را در بستری تحلیلی واکاوی می‌کند. نویسنده از پیش‌فرض‌های رایج فاصله می‌گیرد و با قلمی صریح، خواننده را با لایه‌های پنهان و متداخل این بحران روبه‌رو می‌سازد.
یکی از نقاط قوت این کتاب، بازنماییِ تاریخیِ بی‌طرفانه و داده‌محور است. رودنسون به‌عنوان یک مارکسیست سکولار، نه در دامِ اسطوره‌سازی اسرائیلی می‌افتد و نه در ورطه ساده‌سازی‌های رمانتیک عربی. او هم‌زمان مسئولیت‌های تاریخی صهیونیسم، بریتانیا و امپریالیسم غربی را برملا می‌کند و هم از کاستی‌ها و ناکارآمدی‌های نظام سیاسی عرب انتقاد می‌کند. همین رویکرد چندسویه، کتاب را به یکی از مراجع معتبر در درک ساختارمند و عقلانی این منازعه بدل کرده است.
ترجمه روان و دقیق رضا براهنی، شاعر و روشنفکر برجسته ایرانی، بر غنای زبانی و اندیشه‌ای کتاب افزوده است. براهنی با حساسیت زبانی خود توانسته است صدای رودنسون را با کمترین خدشه به زبان فارسی منتقل کند.
عرب و اسرائیل نه کتابی برای تصمیم‌گیری، بلکه اثری برای درک پیچیدگی‌ها و تنش‌های تاریخی است. این کتاب برای دانشجویان علوم سیاسی، تاریخ‌پژوهان، علاقه‌مندان به خاورمیانه و حتی کنش‌گران عدالت‌خواه، فرصتی نادر فراهم می‌آورد تا از ورای گفتمان‌های مسلط، با نگاهی تحلیلی و چندبُعدی به مسئله‌ای بی‌پایان بنگرند.
