گنجینه رنج؛ روایتی صمیمانه و تاثیرگذار از زندگی زنان در دوران جنگ تحمیلی به قلم رضیه غبیشی
«گنجینه رنج» کتابی است که خاطرات رضیه غبیشی از دوران جنگ تحمیلی عراق علیه ایران را به تصویر میکشد. این اثر به مقطع زمانی حمله به خرمشهر در ۳۱ شهریور سال ۱۳۵۹ تا بعد از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ میپردازد و خواننده را در سفری عمیق به دل رویدادهای تلخ و شیرین آن دوران میبرد. رضیه غبیشی، به همراه همسر جانبازش، در سالهای جنگ تحمیلی و زیر آتش توپ و تفنگ و تانک، زندگی خود را سپری کردهاند. خاطرات او نه تنها روایتگر رنجها و سختیها است، بلکه لحظات شیرین و پرامید زندگی در آن دوران را نیز به نمایش میگذارد.
این کتاب برای زنان و فرزندان ما خواندنی و آموزنده است. زنها همیشه نیمی ناپیدا و نادیدنی وجود مردها هستند، اما در «گنجینه رنج»، رضیه غبیشی به عنوان راوی و نویسنده، زوایای پنهان خاطرات خود را در معرض دید خوانندگان قرار میدهد. حرف زدن از گذشته، به ویژه اگر تلخ باشد، برای بسیاری سخت است، اما وقتی این گذشته بخشی از تاریخ کشور و حماسههای خلقشده را رقم زده، نه تنها بیتأثیر نیست، بلکه برای نسل امروز لازم و ضروری است تا از گذشته سرزمین خود بدانند.
کتاب «گنجینه رنج» با لحنی صمیمانه و سوزناک نوشته شده و از نظر تاثیرگذاری، دست کمی از کتاب «دا» (خاطرات سیده زهرا حسینی) ندارد. تفاوت این دو کتاب در این است که خاطرات غبیشی، بدون واسطه نویسنده دیگری، مستقیماً توسط خود راوی نگاشته شده است. این امر باعث شده است که بسیاری از زوایای پنهان خاطرات در دسترس خوانندگان قرار گیرد.
بهرهگیری از نماد، چهره انسانی و عام داشتن، و مشترکات زبانی و فکری از ویژگیهای آثار بومی ادبیات مقاومت هستند که در «گنجینه رنج» نیز به وضوح دیده میشوند. علاوه بر این، کتاب شاخصهای بارز و متمایزی در زمینه نقش زنان در ادبیات دفاع مقدس مطرح کرده است. زنان در دوران جنگ نه تنها به عنوان پشتوانه معنوی و عاطفی خانوادهها، بلکه به عنوان نیروهای فعال در عرصههای مختلف اجتماعی و نظامی نیز حضور داشتند. رضیه غبیشی با روایت زندگی خود، این نقش دوگانه را به خوبی به تصویر میکشد.
«گنجینه رنج» شامل خاطرات رضیه غبیشی از نخستین روزهای حمله ارتش متجاوز صدام به آبادان و مقاومت مردمی در برابر اشغال خرمشهر تا بعد از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ است. او در این کتاب، نه تنها از سختیهای جنگ میگوید، بلکه از لحظات امیدبخش و حماسی نیز سخن میراند. خاطرات او از روزهای مقاومت در خرمشهر، کمک به مجروحان، و زندگی در شرایط سخت جنگی، تصویری زنده و تاثیرگذار از آن دوران را ارائه میدهد.
یکی از نکات برجسته کتاب، توجه به جزئیات زندگی روزمره در دوران جنگ است. رضیه غبیشی با دقت و ظرافت، لحظات کوچک اما پرمعنای زندگی را روایت میکند؛ از شادیهای کوچک در میان سختیها تا رنجهای بزرگ که تحمل آنها تنها با ایمان و امید ممکن بود. این جزئیات نه تنها به خواننده کمک میکند تا با شرایط آن دوران آشنا شود، بلکه عمق فداکاری و صبر زنان در آن دوران را نیز به نمایش میگذارد.
«گنجینه رنج» برای دوستداران مطالعه خاطرات شهدا و کسانی که علاقهمند به درک عمیقتر از نقش زنان در دوران جنگ هستند، بسیار مناسب است. این کتاب نه تنها یک اثر ادبی، بلکه یک سند تاریخی و انسانی است که عمق رنج و مقاومت زنان در دوران جنگ را به تصویر میکشد. رضیه غبیشی با روایت زندگی خود، به خواننده نشان میدهد که چگونه در سختترین شرایط نیز میتوان امید را از دست نداد و با ایمان و صبر، بر سختیها غلبه کرد.