تمدن‌شناسی؛ نگاهی نو به چرایی افول و امکان خیزش تمدن انقلاب اسلامی
کتاب «تمدن‌شناسی: درآمدی بر ظهور و افول تمدن‌ها و وضعیت تمدنی انقلاب اسلامی» اثری است که تلاش می‌کند با نگاهی تحلیلی و نظری، جایگاه تمدن‌سازی در تاریخ بشر را بازخوانی کرده و امکان‌های پیش‌روی تمدن انقلاب اسلامی را بررسی کند. این اثر، همزمان با واکاوی عوامل بنیادین در شکل‌گیری و فروپاشی تمدن‌ها در تاریخ، به نقد رویکردهای غرب‌محور در تبیین تاریخ می‌پردازد و بر ضرورت بازگشت به نگاه تمدنی اسلامی تأکید دارد.
از عصر روشنگری به این‌سو، سنت شرق‌شناسی غربی نقش مهمی در شکل‌دهی به فهم جهانی از تمدن‌ها داشته است. تحلیل‌های غربی نه تنها الگوی رایج فهم تاریخ تمدنی را شکل داده‌اند، بلکه در ذهن و اندیشه نخبگان مشرق‌زمین نیز تأثیری عمیق گذاشته‌اند. نویسنده در این کتاب با طرح این واقعیت، بر آن است تا وابستگی تحلیلی ما به تفکر غربی را مورد انتقاد قرار دهد و از تلاش اندیشمندان اسلامی در بازسازی و احیای گفتمان تمدنی اصیل پرده بردارد.
کتاب با بهره‌گیری از مبانی کلامی و معرفتی اسلام، تصویری بدیل از مسیر ظهور و افول تمدن‌ها ارائه می‌دهد. از نگاه نویسنده، تحلیل تمدن‌ها نباید صرفاً بر پایه شاخص‌های مادی، اقتصادی یا نظامی باشد، بلکه بنیان‌های اعتقادی، الهیاتی و فرهنگی، نقشی بنیادین در استمرار یا انحطاط تمدن‌ها ایفا می‌کنند.
در بخش پایانی، اثر به بررسی وضعیت تمدنی انقلاب اسلامی ایران می‌پردازد؛ انقلابی که برخاسته از بطن تفکر اسلامی و ضدساختارهای سکولار مدرن بود و اکنون در مرحله پیچیده‌ای از تثبیت تمدنی قرار دارد. کتاب تلاش می‌کند نشان دهد که اگرچه انقلاب اسلامی با چالش‌هایی روبه‌روست، اما همچنان ظرفیت تبدیل‌شدن به یک تمدن نوین اسلامی را در خود دارد.
«تمدن‌شناسی» کتابی است برای پژوهشگران تاریخ، علوم انسانی و علاقه‌مندان به فهم عمیق‌تر از چیستی تمدن، و دعوتی به بازاندیشی در باب آینده تمدن اسلامی در جهانی پرتلاطم و دوقطبی.
