«جنگ سرد ایران و آمریکا پرده از رازهای ژئوپولیتیک معاصر برمیدارد و نسل جوان را به ایفای نقش در یک مبارزهی راهبردی فرامیخواند.»
کتاب «جنگ سرد ایران و آمریکا: نظریهای برای فهم ژئوپولیتیک دنیای معاصر» نوشتهی سام مهدی ترابی و محمدعلی رنجبر، اثری است که با نگاهی عمیق و تحلیلی به یکی از پیچیدهترین روابط بینالمللی در چهار دههی اخیر میپردازد. این کتاب نه تنها به بررسی تاریخی و سیاسی روابط ایران و آمریکا میپردازد، بلکه چارچوبی نظری برای درک ژئوپولیتیک معاصر ارائه میدهد. نویسندگان با تکیه بر مفاهیم استراتژیک و تحلیلهای راهبردی، تلاش میکنند تا ریشههای تنشها و اهداف دو کشور را در این «جنگ سرد» تبیین کنند.
محور اصلی کتاب: جنگ سرد ایران و آمریکا
نویسندگان کتاب معتقدند که روابط ایران و آمریکا فراتر از یک منازعهی معمولی است و میتوان آن را به عنوان یک «جنگ سرد» توصیف کرد. این جنگ سرد، که از انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ آغاز شده، نه تنها بر منطقهی غرب آسیا بلکه بر کل نظام بینالملل تأثیرگذار بوده است. کتاب با تحلیل استراتژیهای دو کشور، نشان میدهد که این منازعه چگونه به یک درگیری طولانیمدت و چندوجهی تبدیل شده است.
فقدان تفکر راهبردی و توهم نخبگان
یکی از محورهای کلیدی کتاب، نقد فقدان تفکر راهبردی در میان نخبگان ایرانی است. نویسندگان معتقدند که نبود رشتههای علمی مطالعات استراتژیک در دانشگاههای ایران و توهم برخی نخبگان دربارهی واقعیتهای جهانی، به ویژه آمریکا، باعث شده است که درک درستی از چالشهای پیش رو وجود نداشته باشد. این کتاب تلاش میکند تا با ارائهی چارچوبی نظری، این خلأ را پر کند و راهبردی برای فهم واقعیتهای جهان معاصر ارائه دهد.
آمریکا: تجلی دین لیبرالیسم
کتاب آمریکا را نه تنها یک قدرت سیاسی و نظامی، بلکه تجلی «دین لیبرالیسم» میداند. نویسندگان معتقدند که آمریکا با تکیه بر ایدئولوژی لیبرالدموکراسی، تلاش میکند تا الگوی خود را به عنوان تنها راه پیشرفت و تمدن به جهان تحمیل کند. در مقابل، جمهوری اسلامی ایران به عنوان تجلی «مکتب راهبردی اسلام» مطرح میشود که با ارائهی الگوی جایگزین، چالشی جدی برای هژمونی آمریکا به شمار میرود.
جهاد همهجانبه: جنگ سرد ایران و آمریکا
نویسندگان کتاب معتقدند که «جهاد همهجانبه» همان «جنگ سرد» است. این جنگ سرد فرصتی تاریخی برای ملت ایران و نسل جوان ایرانی است تا همانند نسل قبل که در انقلاب و جنگ تحمیلی پیروز شدند، اهداف راهبردی انقلاب را پیش ببرند. کتاب تأکید میکند که بیانیهی «گام دوم انقلاب» مقام معظم رهبری نیز همین انتظار را از جوانان دارد: ایفای نقش تاریخی و حیاتی در تثبیت انقلاب و پیشبرد اهداف آن.
ساختار کتاب: از نظریه تا عمل
کتاب در شش فصل سازماندهی شده است. فصل اول به تبیین علوم استراتژیک و مفاهیم کلیدی میپردازد. فصل دوم به بررسی راهبردهای آمریکا در منطقهی غرب آسیا میپردازد. فصل سوم به تحلیل استراتژیهای آنگلو-آمریکایی میپردازد، در حالی که فصل چهارم به شناخت هویت استراتژیک تمدن آتلانتیک و آمریکا اختصاص دارد. فصل پنجم جمهوری اسلامی ایران را به عنوان تجلی مکتب راهبردی اسلام تحلیل میکند و فصل ششم به جنگ سرد ایران و آمریکا میپردازد.
فرصتی برای نسل جوان
کتاب «جنگ سرد ایران و آمریکا» نه تنها یک تحلیل تاریخی و سیاسی است، بلکه دعوتی است به نسل جوان ایران برای ایفای نقش در یک مبارزهی راهبردی. نویسندگان با تأکید بر این که جنگ سرد ایران و آمریکا فرصتی تاریخی برای تثبیت انقلاب و پیشبرد اهداف آن است، نشان میدهند که این منازعه فراتر از یک درگیری سیاسی است و ریشه در اختلافات ایدئولوژیک و استراتژیک دارد. این کتاب برای هر کسی که به دنبال درک عمیقتر روابط ایران و آمریکا و ژئوپولیتیک معاصر است، یک منبع ارزشمند و خواندنی است.