فلسطین: صلح نه، تبعیض؛ روایت صریح و افشاگری یک رئیس‌جمهور آمریکا از آپارتاید مدرن در خاورمیانه
کتاب فلسطین: صلح نه،تبعیض که در سال ۲۰۰۶ توسط جیمی کارتر، رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده منتشر شد، به‌عنوان یکی از جنجالی‌ترین آثار سیاسی در مورد بحران خاورمیانه شناخته می‌شود. این کتاب نگاهی بی‌پرده به وضعیت فلسطینیان تحت اشغال اسرائیل دارد و به‌ویژه از زبان یک سیاستمدار بلندپایه آمریکایی، در نوع خود بی‌سابقه است.
کارتر که خود تجربه‌ی نزدیکی با مذاکرات صلح خاورمیانه، به‌ویژه توافق‌نامه کمپ دیوید، دارد، در این کتاب فراتر از روایت‌های رسمی و کلیشه‌ای، با زبانی صریح از واقعیت‌های میدانی سخن می‌گوید. او در ابتدای کتاب، زمینه‌ی تاریخی منازعه فلسطین و اسرائیل را مرور می‌کند؛ از بیانیه بالفور و دوران قیمومت بریتانیا تا تأسیس دولت اسرائیل در ۱۹۴۸ و پیامدهای آن برای مردم فلسطین.
در مرکز انتقادات کارتر، سیاست‌های توسعه‌طلبانه اسرائیل در کرانه باختری قرار دارد. او ساخت و گسترش شهرک‌های یهودی‌نشین را مانعی اساسی بر سر راه صلح می‌داند و این سیاست را صراحتاً به «آپارتاید» تشبیه می‌کند؛ تعبیری که جنجال زیادی در محافل سیاسی و رسانه‌ای به‌پا کرد. کارتر تأکید دارد که چنین سیاست‌هایی نه‌تنها عدالت را نقض می‌کنند، بلکه امید به راه‌حل دوکشوری را عملاً از بین می‌برند.
از دیگر نکات برجسته‌ی این اثر، نقد مستقیم سیاست‌های ایالات متحده در قبال مناقشه اسرائیل و فلسطین است. کارتر می‌گوید که واشنگتن به‌جای ایفای نقش یک میانجی بی‌طرف، بارها جانب اسرائیل را گرفته و در عمل، فرایند صلح را از مسیر خارج کرده است. او خواستار بازتعریف نقش آمریکا در این مناقشه و اتخاذ سیاستی عادلانه‌تر در قبال هر دو طرف است.
کتاب با ارائه پیشنهادهایی برای خروج از بن‌بست کنونی به پایان می‌رسد؛ مهم‌ترین آن، بازگشت به مرزهای ۱۹۶۷ و تبادل سرزمین با توافق متقابل است. کارتر تأکید می‌کند که بدون به رسمیت شناختن حقوق فلسطینیان، صلحی پایدار و واقعی امکان‌پذیر نخواهد بود.
فلسطین: صلح نه، تبعیض سندی مهم در تحلیل ریشه‌دارترین مناقشه قرن اخیر است؛ نه از زبان یک تحلیل‌گر دانشگاهی، بلکه از زبان یکی از مؤثرترین بازیگران صحنه سیاست بین‌الملل.
