کتاب چهل تدبیر نوشتهی محمدعلی الفتپور، روایتی مستند و تحلیلی از تصمیمها و تدابیر راهبردی نظام جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با بحرانها و چالشهای حساس چهار دههی گذشته است. این کتاب که توسط نشر پرستا منتشر شده، به بررسی ۴۰ رویداد مهم سیاسی و امنیتی در تاریخ جمهوری اسلامی میپردازد؛ رویدادهایی که هرکدام نقطهعطفی در تثبیت و تداوم نظام به شمار میروند.
در این اثر، نویسنده تلاش کرده است با نگاهی جامع و منصفانه، تصویر روشنی از چگونگی مدیریت بحرانها توسط حاکمیت ارائه دهد. از تلاش برای تثبیت دولت نوپا در سالهای ابتدایی انقلاب تا عبور از بحرانهای امنیتی، فرهنگی، سیاسی و بینالمللی، هر پرونده در دل خود حاوی تصمیمی سرنوشتساز است که مسیر آیندهی کشور را تغییر داده است.
ساختار کتاب بهگونهای تنظیم شده که ۲۱ پرونده به دوران رهبری امام خمینی و ۱۹ پرونده به دوران رهبری آیتالله خامنهای اختصاص یافته است. برخی از مهمترین رویدادهایی که در کتاب به آنها پرداخته شده عبارتند از: دولت موقت و استعفای بازرگان، عزل بنیصدر، کودتای نوژه، تسخیر لانه جاسوسی، انفجار هفتم تیر، مقابله با گروهک فرقان و سازمان مجاهدین خلق، ماجرای مکفارلین، کشتار حجاج سال ۱۳۶۶، پذیرش قطعنامه ۵۹۸، توطئه کتاب «آیات شیطانی»، قتلهای زنجیرهای، کنفرانس برلین، تحصن مجلس ششم، بحران هستهای و موارد دیگر.
زبان کتاب ساده و درعینحال تحلیلی است و برای طیف وسیعی از مخاطبان، از علاقهمندان به تاریخ معاصر ایران گرفته تا پژوهشگران حوزه سیاست، مفید و قابل استفاده خواهد بود. چهل تدبیر نه فقط روایتگر گذشته است، بلکه نوعی آموزش غیرمستقیم دربارهی شیوههای مدیریت بحران، تصمیمگیری راهبردی و حفظ انسجام در مواجهه با تهدیدهای گوناگون محسوب میشود.
مطالعهی این کتاب برای همهی کسانی که به فهم عمیقتر از سازوکارهای بقای نظام جمهوری اسلامی علاقهمندند، بهویژه پژوهشگران، دانشجویان علوم سیاسی، تاریخ و مطالعات انقلاب اسلامی توصیه میشود.