«از چیزی نمیترسیدم، روایتی صمیمی و بیواسطه از تکوین روحیهای انقلابی در دل روستایی گمنام است؛ جایی که سردار سلیمانی پیش از آنکه اسطوره شود، یک نوجوان عصیانگر و عدالتخواه بود.»
از دل خاک تا افق مقاومت؛ روایت خودنوشت سرداری که از چیزی نمیترسید
کتاب «از چیزی نمیترسیدم» نخستین اثر منتشرشده توسط انتشارات مکتب حاج قاسم، نه فقط یک زندگینامهی ساده، بلکه روایتی از تکوین روحیهای انقلابی در بطن زیستبوم اجتماعی ایران دهه ۳۰ تا ۵۰ است. این کتاب، به قلم شخص شهید قاسم سلیمانی و با دستخطی نگاشته شده که بهواسطه جراحات جنگی آسیب دیده بود، دریچهای کمسابقه به درون زندگی فردی است که بعدها به یکی از تأثیرگذارترین شخصیتهای نظامی و سیاسی خاورمیانه بدل شد.
در روزگاری که اسطورهها معمولاً از پس روایتهای دیگران ساخته میشوند، این کتاب با صدای خود قهرمان، تصویری ملموس، بیپیرایه و گاه کودکانه از ریشههای شخصیتیاش ارائه میدهد. سلیمانی در دل روستای قناتملک کرمان، در فقر و سادهزیستی بزرگ میشود، چوپانی میکند، کارگری میکند و کمکم با تحولات اجتماعی و سیاسی زمانهاش درگیر میشود. آنچه این کتاب را از دیگر آثار مربوط به سردار متمایز میسازد، بیواسطه بودن تجربه زیسته است؛ او نه در مقام یک قهرمان تثبیتشده، که بهمثابه نوجوانی عصیانگر، عاشق و در جستجوی عدالت، از خود روایت میکند.
عنوان کتاب برگرفته از یکی از نقاط عطف روایی آن است؛ ماجرای درگیری فیزیکی با مأمور شهربانی در روز عاشورا. این لحظه نه فقط یک کنش فردی، بلکه نمادی از زایش سوژهای سیاسی در بطن جامعهای سرکوبشده است. در جهانبینی شهید سلیمانی، مرز بین غیرت دینی، عدالتخواهی و مسئولیت اجتماعی از همان نوجوانی بههم تنیده شده است. از این منظر، کتاب بهخوبی نشان میدهد که اسطورهها، نه در میدانهای نبرد، بلکه در لایههای پنهان زندگی روزمره، در تقابلهای کوچک و بزرگ با ستم، شکل میگیرند.
حضور یادداشت رهبر معظم انقلاب اسلامی در آغاز این کتاب، نشانهای از اهمیت فرهنگی، اجتماعی و تاریخی آن در گفتمان رسمی جمهوری اسلامی است. اما حتی فارغ از نگاه ایدئولوژیک، از چیزی نمیترسیدم فرصتی نادر برای جامعهشناسان، تاریخنگاران و علاقهمندان به مطالعات شخصیتمحور است تا از خلال روایت شخصی، تحولات ساختاری جامعه ایران پیش از انقلاب را نیز مشاهده کنند.
این کتاب برای همه کسانی که مایلاند چهره انسانی حاج قاسم سلیمانی را فراتر از لباس نظامی و عملیاتهای نظامیاش بشناسند، پیشنهادی ارزشمند است. مطالعه آن نهتنها شناخت عمیقتری از ریشههای فکری و اخلاقی او بهدست میدهد، بلکه به ما یادآور میشود که تاریخ، پیش از آنکه روایت سردِ نبردها باشد، حاصل زیستن، تردید، خشونت، خشم و در نهایت انتخابهایی فردی است.